Brede steun in Kamer voor ingrijpende mestplannen minister en sectorpartijen

NSC, GroenLinks-PvdA, VVD, CDA, de ChristenUnie en de Partij voor de Dieren willen dat Adema zo snel mogelijk verder gaat met de uitwerking van zijn mestplan. Daarin pleit de minister onder andere voor een verhoging van het afromingspercentage van fosfaatrechten en het invoeren van varkens- en pluimveerechten.

PVV, BBB en SGP lijken tegen het plan te zijn. De drie partijen vinden dat de minister naar Brussel moet gaan om te vragen naar meer ruimte binnen de Europese Nitraatrichtlijn.

Politieke wens

Cor Pierik hield een korte geschiedenisles en is van mening dat de Europese Nitraatrichtlijn van 170 kilogram stikstof per hectare uit dierlijke mest een politieke wens is. „Frankrijk kwam hiermee. De norm is gebaseerd op twee grootvee-eenheden per hectare onder Franse omstandigheden in 1991." Het Kamerlid verwijst naar de Commissie van Deskundigen Meststoffenwet (CDM), die Brussel adviseerde om de nitraatnorm van 170 kilogram stikstof uit de Nitraatrichtlijn te halen. Daar werd alleen niks mee gedaan, antwoordde CDM-voorzitter Gerard Velthof vorige week tijdens een technische briefing.

De econoom en politicus trekt daarom zijn conclusie: „De norm voor 170 kilogram stikstof per hectare uit dierlijke mest is niet wetenschappelijk onderbouwd en zou daarom niet eens als grens voor boeren gesteld mogen worden. Is de minister het eens?" Hij wil daarom weten of er in Europa pogingen zijn gedaan om het advies van CDM onder de aandacht te brengen en of er is geprobeerd om de 170 kilogram-norm uit de Nitraatrichtlijn te halen.

'Nitraatrichtlijn gaat over veedichtheid'

Jeanet Nijhof-Leeuw (PVV) sloot zich later bij BBB aan: „Deze Kamer is zo gefocust op krimp van de veestapel, de aflopende derogatie en de verlaging van de mestplafonds, dat we uit het oog verliezen waarmee het allemaal begonnen is op 12 december 1991. De dag dat de Europese Nitraatrichtlijn is vastgesteld. De Nitraatrichtlijn gaat eigenlijk over veedichtheid. Een krimpregel die in 1991 voor heel Europa is ingevoerd zonder milieukundige onderbouwing. Nu worden wij opgehangen aan de 170 kilogram per hectare en dreigen 650.000 koeien uit Nederland te verdwijnen. Dat is 40 procent van de bedrijven."

Mestplan BBB

BBB presenteerde donderdagochtend een eigen mestplan met oplossingen voor de korte en lange termijn. Op de korte termijn pleit de partij voor maatwerk. Niet heel Nederland moet aangewezen worden als kwetsbaar gebied en de regering moet de gegevens over de waterkwaliteit over de korte termijn actualiseren, zodat er minder verontreinigde gebieden aangewezen hoeven te worden. Dit heeft dan minder impact op de mestplaatsingsruimte.

Ook zijn er praktischere oplossingen. Zo moeten melkveehouders gewezen worden op de mogelijkheid tot het toepassen van mestzakken en moet er een landelijk meldpunt ingesteld worden waarmee geïnventariseerd kan worden waar mest tijdelijk kan worden opgeslagen.

Eline Vedder (CDA), ook zelf melkveehouder in Drenthe, reageerde emotioneel: „Ik heb het reddingsplan van de BBB gelezen. Dat bestaat uit mestzakken en Brussel. Wat heb ik aan een mestzak als ik elke dag mijn boerderij stuk zie gaan?"

Pierik: „De zorgen van mevrouw Vedder zijn ook mijn zorgen. De familiebedrijven die nu op het randje van de afgrond liggen, willen wij in de lucht houden. Dat gaat niet alleen over mestzakken, maar over veel meer dingen. We willen in Brussel ons best doen om te kijken of er met een breed scala maatregelen kunnen komen tot een nieuwe vorm van derogatie. Er moet vanuit Brussel actie komen. Dat is niet wat de BBB zegt, maar ook wat in het voorstel van de sectorpartijen staat. We moeten draaien aan tientallen knoppen om de mestcrisis op te lossen. Dat kan niet zonder Brussel."

Gedoogbeleid

BBB roept ook om gedoogbeleid in te voeren, zodat veehouders meer mest mogen uitrijden. Daarbij is 2022 het referentiejaar. Daar kwam forse kritiek op. Anne-Marijke Podt van D66: „Het is eigenlijk een oproep om de wet te overtreden", concludeert ze. „Ik vind het gewoon gevaarlijk. Het lijkt op keihard afrijden op een muur van generieke kortingen en een koude sanering. Hoe kan de BBB nog 'boer' in hun naam hebben met zo'n plan? Dit is geen serieus plan."

Het Kamerlid uit Overijssel onderbouwt het gedoogbeleid: „BBB is voor uitlegbaar beleid en de menselijke maat. Als het gaat om uitlegbaarheid dan moeten we ook rekening houden met wat uit wetenschappelijke rapporten komt. Het is een feit dat de opnamecapaciteit van stikstof veel groter is dan 170 kilogram uit dierlijke mest. Zo zijn er heel veel feitelijkheden waarvan je kunt concluderen dat ze inzetbaar moeten zijn om het verhaal bij de Nederlandse boer uitlegbaar te krijgen."

De minister is inmiddels bezig met de beantwoording in de Kamer. De redactie van Agrio Uitgeverij volgt het debat op de voet. Lees hierover later meer op deze website