Efficiënt en gezond produceren begint met schoon drinkwater voor elke hen

Schoon en vers drinkwater is enorm belangrijk. Water is een essentieel, maar vaak onderschat, nutriënt voor pluimvee. Drinkt een kip of kuiken niet genoeg, dan zal zij ook niet genoeg vreten. Voor leghennen heeft de waterkwaliteit ook een enorme invloed op de kwaliteit van de eieren. Een ei bestaat immers voor 65% uit water. Daarnaast speelt lichaamsvocht bij zowel leghennen als vleeskuikens een grote rol bij het reguleren van de lichaamstemperatuur en de vertering. ‘Toch zijn veel pluimveehouders zich niet altijd bewust van het belang van schoon drinkwater. Zeker zolang er geen acute problemen zijn,’ aldus Jos Fransen, Specialist Biologische Pluimveehouderij. ‘Echter blijft de waterkwaliteit niet vanzelf op orde.’

Biofilm: een mogelijke oorzaak van salmonella, coli en enterococcen

Biofilm is een slijmerige aanslag laag die zich aan de binnenkant van leidingen hecht. Dit maakt het voor bacteriën (zoals salmonella’s, coli’s en enterococcen) makkelijk om zich in deze laag te nestelen en daarnaast te voeden. Het pluimvee loopt door een ontstane biofilm een behoorlijk risico. Enerzijds doordat bacteriën, schimmels en gisten die loslaten via het drinkwater opgenomen worden door het dier. Anderzijds doordat eventuele medicatie en additieven die via het drinkwater toegediend worden een tot wel 20-30% verminderde werking hebben.

Een wateropbrengst van 80-90ml per minuut is optimaal

Hoge gehaltes aan ijzer en calcium in het water hebben een grote invloed op de vorming van een biofilm. Zij veroorzaken afzettingen – een ruwe laag – in de leidingen waarop bacteriën zich veel makkelijker kunnen hechten. Ook kunnen deze afzettingen loslaten en verstoppingen of lekkages veroorzaken van de drinknippels, of zorgen voor een verminderde wateropbrengst. Jos: ‘De wateropbrengst bij de nippel is gemakkelijk te meten met een flowmeter aan het einde van de drinklijn. De wateropbrengst moet 80-90 ml per minuut zijn.’

Wist je dat? Een hen drinkt +- 1,8 ml water voor elke gram voer

Controleer bij leghennen minimaal 2 keer per jaar de waterkwaliteit

De kwaliteit van het drinkwater is eenvoudig te controleren door het water te laten testen. Naast bacteriologisch onderzoek is het verstandig om het water ook chemisch te laten analyseren. Jos: ‘Ons advies is om bij leghennen in ieder geval 2x per jaar een watermonster te laten onderzoeken. Bij vleeskuikens is het verstandig om dit elke of om de ronde te doen. Hiervoor is week 4-5 het beste moment om op meerdere plaatsen watermonsters te nemen.’ Spoel en reinig daarnaast de leidingen in ieder geval na gebruik van medicijnen of additieven, én tussen twee koppels.

7 tips voor voldoende schoon en vers drinkwater

Start schoon
Spoel de leidingen door en zorg voor vers water
Spoel de leidingen na elke drinkwatertoepassing door
Verzorg voldoende ophangpunten van leidingen
Bied open drinkwater aan
Gebruik (geregistreerde) reinigingsmiddelen
Voorkom wateropname van de dieren in en om de uitloop

Lees de toelichting van deze tips in dit kennisartikel

Bespaar eenvoudig bijna €5.000 per jaar door optimale waterkwaliteit

Voldoende aandacht voor de waterkwaliteit helpt om het risico op ziektes, infecties en andere problemen te verminderen. Problemen die volgens berekeningen van de GD bij een gemiddelde besmetting met schimmels en gisten op een bedrijf met 12.000 leghennen zo’n €4.800 op jaarbasis kunnen kosten. Een gemiddelde bacteriologische vervuiling op een bedrijf met 4.800 vleeskuikens kost ongeveer €350 per ronde.

Tip: Regelmatige controle helpt om inzicht te krijgen in de waterkwaliteit, en een eventueel plan van aanpak te maken om deze structureel te verbeteren.