Verdienmodellen voor zaadvaste verdeling centraal op studiedag Odin

Plaats van handeling van de bijeenkomst over zaadveredeling van Odin vrijdag 3 maart was de Warmonderhof in Dronten. Het ging om een studiedag van de Werkgroep Zaadvaste Rassen, waarbij Odin betrokken is. Tijdens die bijeenkomst stonden volgens Odin vragen centraal als: ‘Kunnen we voor de landbouw een aanpak ontwikkelen waarbij we gentechnieken als CRISPR-Cas links kunnen laten liggen?' En kunnen we vanuit samenhang, biodiversiteit en het voorzorgsprincipe een meer menswaardige landbouw ontwikkelen, naast het technologische perspectief?’

Aansprekende voorbeelden

De studiedag startte met enkele aansprekende voorbeelden. Zo is het witlofbedrijf Reedijk samen met Bingerheim Kultursaat actief in het veredelen van witlofrassen. Dit mede omdat er nauwelijks nog witlofrassen zonder toepassing van CRISPR-Cas beschikbaar zijn. In vergelijking met de hybride rassen zijn de zaadvaste varianten minder uniform. Maar qua smaak duidelijk onderscheidend en voller dan de huidige hybriden. Met name in Duitsland ontstaat meer belangstelling voor groenten afkomstig van zaadvaste rassen.

Mechelse blauwgroene prei

Greet Lambrecht van tuinbouwbedrijf Akelei deelde haar ervaringen met het veredelen van prei, in samenwerking met tuinders is nu het ras Mechelse blauwgroene beschikbaar. ‘Belangrijk bij het veredelen en selecteren is dat de gewassen groeien onder biologische omstandigheden’, aldus Lambrecht. Vitale Rassen vormt een samenwerkingsverband (webshop) tussen bedrijven die actief zijn in zaadverdeling en -vermeerdering.

Betrokkenheid vervolgketen belangrijk

Wat verder duidelijk werd, is dat voor de verdere ontwikkeling van zaadvaste plantenveredeling betrokkenheid van de vervolgketen van groot belang is. Mede omdat deze zaden eenvoudig zelf te vermeerderen zijn, zijn meerdere bronnen van financiering voor veredelingsactiviteiten noodzakelijk. Met name Odin maakt zich sterk richting consumenten om groente afkomstig uit zaadvaste veredeling onder de aandacht te brengen.

Telers minder afhankelijk

Op termijn zal zichtbaar worden welke groenten in het schap afkomstig zijn vanuit deze vorm van verdeling en vermeerdering van groentezaden. Het gebruik van deze zaden maakt de teler minder afhankelijk van de zaadfirma’s die voornamelijk hybriden in het assortiment voeren. Daarmee vormt zaadvaste veredeling niet alleen een economische opgave, maar ook een maatschappelijke uitdaging voor meer autonomie voor boeren en tuinders.