Robuust schimmelnetwerk bij mix van bomen en eenjarigen

Mycorrhizele schimmels koloniseren plantenwortels en zijn hierdoor in staat stoffen met deze planten uit te wisselen. Het woord ‘mycorrhiza’ betreft niet zozeer een soort schimmel, maar een type relatie. Er zijn diverse schimmelsoorten die deze relatie aan kunnen gaan, waarbij deze relatie getypeerd wordt door een complexe ‘ruilhandel’ tussen de partners. Zo bieden schimmels gekoloniseerde planten een zekere mate van bescherming tegen ziekte en stress. Voor hun bestaan zijn zij overgeleverd aan door diezelfde planten geproduceerde suikers. Omgekeerd leveren schimmels planten een variatie aan voedingsstoffen. Planten zijn door hun relatief grove wortelstelsel minder goed toegerust voor het opnemen van voldoende voedingsstoffen dan schimmels.

Netwerken

Een belangrijke eigenschap van mycorrhizele schimmels is het kunnen vormen van netwerken. Een mycorrhizele schimmel kan via het netwerk van hyfen meerdere planten en/of bomen koloniseren, ook als dit verschillende soorten zijn. Op deze manier kunnen er ondergronds tal van schimmelnetwerken aanwezig zijn, die voorzien in het transport van diverse stoffen en verschillende functies ‘uitvoeren’. Deze netwerken zijn in staat om over grotere afstanden te functioneren. Ze zijn bijvoorbeeld in staat om suikers van de ene naar de andere plant te vervoeren. In natuurlijke vegetaties nemen schimmelnetwerken op deze manier een sleutelpositie in het ecosysteem in.

Variatie

De gelijktijdige aanwezigheid van bomen en eenjarige gewassen kan bijdragen aan een meer robuust ondergronds schimmelnetwerk. De bovengrondse variatie in soorten kan zich dan ondergronds vertalen in de aanwezigheid van meerdere mycorrhizele schimmelsoorten. Dit vergroot dan weer de kans op positieve effecten op gewassen zoals bescherming tegen ziekten, maar ook de toename van grondvolume dat voor plantenwortels bereikbaar is waardoor voor gewassen meer voedingsstoffen en water beschikbaar is. Bovendien kunnen bomen, in combinatie met schimmels, nutriënten uit diepere grondlagen oppompen, die anders wellicht zouden uitspoelen in het grondwater. Deze voedingsstoffen komen vervolgens via het bladafval opnieuw in de bodem terecht, waar ze voor gewassen opneembaar zijn.

Folkert van der Meer (stagiaire), Maureen Schoutsen, Isabella Selin Norén en Marcel Vijn zijn onderzoekers bij Wageningen Research