ZuivelNL stuurt brandbrief naar minister om verlagen gebruiksnormen op grasland, De Natuurweide sluit zich aan
De CDM actualiseerde de gewasgebruiksnormen in augustus van dit jaar. Het uitgangspunt in dit advies is dat de norm van 50 miligram nitraat per liter in het uitspoelingswater, de nitraatnorm, niet wordt overschreden. De nu voorliggende Uitvoeringsregeling Meststoffenwet voorziet echter dat de gebruiksnormen voor stikstof (fors) lager worden dan het advies van de CDM.
Grasland deel van de oplossing
De continu veranderende regelgeving, het wegvallen van derogatie en het opleggen van extra beperkingen zet de melkveehouderij en daarmee ook het areaal grasland onder druk. Steeds meer melkveehouders besluiten hun bedrijf al dan niet vrijwillig te beëindigen en vervolgens het grasland om te zetten in bouwland. Grasland, zo beschrijft het Louis Bolk instituut, levert een grote bijdrage aan de ecosysteemdiensten. 'Bij een afname van het areaal grasland zullen de bodemkwaliteit, waterregulering, CO2-opslag, waterkwaliteit, bovengrondse en ondergrondse biodiversiteit en landschap sterk zullen dalen’, schrijft het Louis Bolk instituut in haar rapport. 'Het behouden en uitbreiden van het areaal grasland voor de melkveehouderij zorgt voor een goedkopere en waardevollere manier van het behalen van de milieudoelen. Grasland is nodig om weidegang te behouden en daarmee vorm te geven aan hét cultuurlandschap van Nederland.'
Voerkwaliteit gaat achteruit
Het voornemen van de minister om de het advies van de CDM aangaande de stikstofgebruiksruimte niet over te nemen zorgt voor beperkingen op grasland. Door de lage gebruiksnormen is het voor melkveehouders moeilijker om voldoende kwalitatief goed voer te oogsten van eigen land. Het wegvallen van de graslandpremie zet boeren nog verder onder druk en maakt het telen van gras van goede kwaliteit tot een steeds grotere uitdaging. Dit kan ook voor blijvende melkveehouders aanleiding zijn grasland om te zetten in bouwland, houdt ZuivelNL de minister voor.
Waterkwaliteit verslechterd
Tenslotte waarschuwt ZuivelNL de minister dat het voorgestelde beleid een negatieve spiraal kan veroorzaken. 'Het aanpassen van de graslandgebruiksnormen om de waterkwaliteit te verbeteren zorgt voor forse beperkingen in de melkveehouderij. Wat kan leiden tot extra krimp van het graslandareaal. Met als gevolg een verdere verslechtering van de waterkwaliteit in de toch al kwetsbare regio's, waardoor de doelen van zowel de Nitraatrichtlijn als de Kaderrichtlijn Water verder uit zicht raken. Om alsnog aan de waterkwaliteitseisen te kunnen voldoen, is op termijn extra (nog strenger) beleid nodig. 'Deze negatieve spiraal moet doorbroken worden en het opvolgen van de bemestingsadviezen van de CDM kan daaraan bijdragen', houdt ZuivelNL de minister aan het eind van de brief voor.
Open uitnodiging
De brief vormt een open uitnodiging aan de minister om in gesprek te gaan over structurele oplossingsrichtingen. De brief is ondertekend door de bij ZuivelNL aangesloten melkveehouderijorganisaties DDB, LTO, NAJK en NMV en zuivelverwerkersorganisatie NZO. Alsmede gesteund door Agractie Nederland, De Natuurweide en Netwerk GRONDig.
Reactie De Natuurweide
'Diverse zuivelketenpartijen hebben donderdag 4 december een brief verstuurd naar de minister van LVVN en de Tweede Kamercommissie voor landbouw. De Natuurweide is een van de organisaties die de brief heeft ondertekend', schrijft de organisatie voor biologische melkveehouders in een eigen verklaring.
'De aanleiding is dat in de Uitvoeringsregeling Meststoffenwet wordt voorgesteld om de stikstofgebruiksnormen te verlagen. Deze aanpassing gaat veel verder dan de conclusie van de Commissie Deskundigen Meststoffenwet (CDM). De Commissie geeft aan dat de nitraatnorm op gemaaid grasland en grasland met gemengd gebruik in alle zandgebieden en de lössregio niet wordt overschreden als het bemestingsadvies wordt gevolgd. Hoewel de biologische melkveesector op korte termijn door de extra verlaging nog niet extreem lijkt te worden geraakt, voorziet De Natuurweide dit juist door deze extra verlaagde gebruiksnormen op termijn wel. De ingezette weg leidt tot nog minder grasland, nog meer verslechtering van de waterkwaliteit en vervolgens weer tot meer generieke maatregelen die ook de biologische melkveehouderij niet zullen ontzien.'
Deze vicieuze cirkel moet worden doorbroken in de ogen van de gezamenlijke zuivelketenpartijen. 'Zij roepen de minister dan ook op om af te zien van deze maatregel. De organisaties nodigen de minister uit om met de sector in gesprek te gaan over structurele oplossingen.'
Tekst: Hermien van der Aa
Woont en werkt op een melkveebedrijf in Hernen met als neventakken educatie en zorglandbouw. Sinds 2020 parttime redacteur melkvee bij Agrio, waar ze hoofdzakelijk schrijft voor de website melkvee.nl, het vakblad Melkvee en de regiobladen
Beeld: Ellen Meinen
Bronnen: ZuivelNL, De Natuurweide