Waterverbruik in 2023 lager door nat groeiseizoen
Het watergebruik in de land- en tuinbouw was in 2023 27 procent hoger dan in 2017, een jaar voor de drogere jaren. Conclusie is niet heel verrassend: dat de hoeveelheid water die wordt gebruikt in een bepaald jaar voor een belangrijk deel wordt bepaald door de hoeveelheid neerslag en dan met name in het groeiseizoen van april tot en met september. In de periode 2018-2020 en in 2022 was de neerslag in die perioden zeer laag, wat verklaart waarom het watergebruik in deze jaren zo uitzonderlijk hoog was. Regionaal kunnen er verschillen optreden. 2023 was een nat jaar, maar de neerslag viel vooral in de herfst, terwijl het tijdens het groeiseizoen juist droog was. Daardoor is er alsnog meer water gebruikt dan bijvoorbeeld in 2021.
Veehouderij gebruikt meeste leidingwater
De veehouderij gebruikt het meeste leidingwater per bedrijf. Leidingwater voorzag in 2023 voor 30 procent in de totale waterbehoefte van veeteeltbedrijven. Het leidingwater wordt met name gebruikt voor het drenken van vee en schoonmaakactiviteiten.
Het leidingwatergebruik door de gehele landbouwsector is door de tijd heen veel constanter dan bijvoorbeeld het gebruik van grondwater. Grond- en oppervlaktewater wordt onder andere gebruikt voor irrigatie, ofwel beregening. Bij lage neerslagsommen, met name in het groeiseizoen, is er dan ook meer irrigatiewater gebruikt.
Beregening: belangrijke vorm van gebruik
Beregening is een belangrijke vorm van gebruik van water in de land- en tuinbouw. Beregening vindt plaats op grasland, in de akkerbouw (aardappelen, suikerbieten en snijmais), tuinbouw op de open grond en in de glastuinbouw. Verder wordt water gebruikt als reinigingswater en als drinkwater voor de landbouwhuisdieren.
Droge perioden in het groeiseizoen zorgen voor hoger watergebruik
Beregening wordt toegepast in perioden wanneer de vochtvoorraad in de bodem onvoldoende wordt aangevuld door neerslag of vanuit het grondwater.
Hoge jaarverbruiken van water zijn over het algemeen toe te schrijven aan droge groeiseizoenen. Voorbeelden hiervan waren 2003, 2006, 2018, 2019, 2020 en 2022. In 2023 werd op 261.000 hectare minimaal één keer beregend. In 2021 daarentegen was dat 101.000 hectare. In 2021 viel meer neerslag in het groeiseizoen.
Tekst: Martin de Vries
Geboren en getogen in het Friese Oudehaske ontwikkelde Martin een grote interesse voor de landbouw. Als opgeleid journalist specialiseerde hij zich in de akkerbouw. Zijn overmatige dosis aan nieuwsgierigheid zet hij in voor het team rond Akkerwijzer.
Beeld: Ruth van Schriek
Bron: Compendium voor de Leefomgeving
