Langverwacht onderzoek gezondheidseffecten biologische voeding op varkens gestart

Dat kippenonderzoek zou zijn afgezwakt en naar aanleiding van de Zembla-uitzending verscheen er in 2021 het adviesrapport 'Gezondheidseffecten biologische landbouw, 2021' van de WUR, dat stelde dat vervolgonderzoek zeer wenselijk is om inzicht te krijgen in de effecten op de humane gezondheid. De uitzending was voor de Tweede Kamer ook aanleiding om de minister te vragen voor een vervolgonderzoek. Het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) heeft daarom de opdracht gegeven voor het onderzoek om meer zicht te krijgen in mogelijke gezondheidseffecten van biologische ten opzichte van conventionele voeding. Het onderzoek wordt uitgevoerd met varkens, omdat het varken als modeldier dichtbij de mens staat. Het onderzoek is in juni 2024 gestart en de resultaten zijn naar verwachting begin 2026 bekend.

Gangbaar of biologisch voer

Tijdens het onderzoek krijgen de dieren varkensvoeders, samengesteld met gangbare of biologische grondstoffen. In een langdurende studie eten de moeders (zeugen) al gangbaar of biologisch voer vanaf de bevruchting, de biggen doen dat na de geboorte. In een tweede studie krijgen de varkens pas na het spenen één van beide soorten voeding. Wanneer de dieren jongvolwassen zijn (ongeveer 80 kilo) worden effecten van de voeding op verschillende aspecten van gezondheid gemeten. Het doel is om te onderzoeken of biologische voeding effect heeft op de gezondheid van varkens.

Gezondheidseffecten

De onderzoekers bestuderen onder meer effecten op het immuunsysteem van de varkens door te kijken naar de reactie van het immuunsysteem op een vaccinatie. Ook meten ze de metabole respons van varkens door hun reactie te meten op voer dat heel anders van samenstelling is dan ze zijn gewend. Zowel een vaccinatie als verandering van voeding leidt tot een reactie van het immuunsysteem. Het wordt als positief beoordeeld als het dier voldoende veerkracht heeft om van een dergelijke uitdaging snel te herstellen.

De wetenschappers meten specifieke gezondheidseffecten aan de reacties van het dier via metingen aan het immuunsysteem, de stofwisseling, hormonale responsen, de bloeddruk en het microbioom in het darmkanaal. Elk van de onderzoekers in het team heeft specifieke expertise op het gebied van diervoeding, toxicologie, biologische landbouw, fysiologie, immunologie en humane voeding.

Biologisch voedsel

In de biologische teelt van plantaardige voedingsproducten worden geen kunstmest en chemisch-synthetische gewasbeschermingsmiddelen gebruikt. Mede daardoor zouden biologische grondstoffen en voedingsproducten meer gezondheid bevorderende stoffen kunnen bevatten. Veel consumenten van biologische voeding kiezen hiervoor omdat ze positieve effecten op de gezondheid verwachten, maar daarvoor is tot nu toe onvoldoende wetenschappelijk bewijs. Ook is 'gezondheid' geen onderdeel van de marktontwikkelingsstrategie verklaarde Sepha Smit, kwartiermaker van RVO, tijdens een bijeenkomst van de Robin Food Coalition afgelopen maart.